Σύγχρονο σχολείο:

Βαδίζοντας προς το 2000 με Ευρωπαϊκές προδιαγραφές

Απο τους:

 

Εισαγωγή .1"

Πλησιάζουμε με γοργούς ρυθμούς προς το 2000. Ένα έτος ορόσημο για πολλούς και διάφορους τομείς της σύγχρονης κοινωνίας μας. Αφετηρία όλων των εξελίξεων αποτελεί ο τομέας της Εκπαίδευσης, ένας τομέας με τις περισσότερες και πολυποίκιλες αλλαγές των τελευταίων δεκαετιών.

Τα τελευταία χρόνια, παρατηρούμε μία έντονη κινητικότητα στην εισαγωγή και εφαρμογή Κοινοτικών Προγραμμάτων στον τομέα της Εκπαίδευσης / Κατάρτισης. Η ύπαρξη όλων αυτών των προγραμμάτων επιβεβαιώνει την προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μία Νέα Σύγχρονη Ευρωπαϊκή Διάσταση στην Εκπαίδευση όλων των κρατών μελών της. Όμως, όπως αναφέρει ο Ζακ Σαντέρ “δεν αρκεί να υπάρχουν προγράμματα, αλλά πρέπει να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική και διάφανη λειτουργία τους”.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση φιλοδοξεί, μέσα από τα διάφορα προγράμματα που ανακοινώνει, να προετοιμάσει τους νέους από όλα τα κράτη - μέλη για το ρόλο του σύγχρονου Ευρωπαϊκού πολίτη, προωθώντας την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών και την αναγνώριση των κοινών αξιών, αλλά σεβόμενη παράλληλα τα εθνικά και περιφερειακά χαρακτηριστικά.

Μέσα από την μελέτη αυτή θα προσπαθήσω να προσεγγίσω την εικόνα του σχολείου που διαμορφώνεται κάτω από τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές, συμβουλευόμενος διάφορες μελέτες και άρθρα που κατά καιρούς έχουν δημοσιευτεί.

Συνοπτική παρουσίαση
Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Εκπαίδευσης .2"

Εισαγωγή

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να αντιμετωπίσει την ολοένα αυξανόμενη ζήτηση για εκσυγχρονισμένη εκπαίδευση, θέσπισε μία σειρά από κοινοτικά προγράμματα για νέους. Πρόκειται για προγράμματα που έχουν στόχο να βελτιώσουν την ποιότητα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης των νέων, προετοιμάζοντάς τους κατάλληλα για την επαγγελματική ζωή.

Η εφαρμογή των πρώτων προγραμμάτων εκτός από τα θετικά αποτελέσματα ανέδειξε και κάποιες προβληματικές καταστάσεις, με πρώτο το γεγονός ότι δεν ήταν εύκολη η πρόσβαση όλων των νέων στα προγράμματα αυτά. Στη συνέχεια διαπιστώθηκε ανάγκη εκπαίδευσης και κατάρτισης είχαν και ειδικές κατηγορίες νέων, όπως εκείνοι που εγκαταλείπουν νωρίς το σχολείο, εκείνοι που δεν έλαβαν ολοκληρωμένη αρχική κατάρτιση και ακόμη ενήλικες, πτυχιούχοι και μη, εργαζόμενοι και άνεργοι, άνδρες και γυναίκες, που ήθελαν να επανεκπαιδευθούν και να ενημερωθούν για τις νέες τεχνολογίες.

Προγράμματα Εκπαίδευσης .3"

ΣΩΚΡΑΤΗΣ .4"

Το πρόγραμμα αυτό ενισχύει τη συνεργασία Πανεπιστημίων και σχολείων των κρατών - μελών υποστηρίζοντας την ανάπτυξη κοινών προγραμμάτων μελέτης και εργασίας και την κινητικότητα και ανταλλαγή επισκέψεων εργασίας φοιτητών, σπουδαστών, μαθητών και καθηγητών.

Προσδοκώμενο αποτέλεσμα όλης αυτής της δραστηριότητας είναι:

να αναπτυχθεί η ευρωπαϊκή διάσταση σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης να διαδοθούν οι γλώσσες των κρατών - μελών να υπάρξει ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις μεθόδους διδασκαλίας, το εκπαιδευτικό υλικό και τις τεχνολογίες.

Τελικός στόχος όλων αυτών των δραστηριοτήτων είναι η προετοιμασία των νέων να ζήσουν σε μία κοινωνία που χαρακτηρίζεται όλο και περισσότερο από πολιτισμική και γλωσσική ιδιομορφία.

Το πρόγραμμα αυτό αφορά φοιτητές, σπουδαστές, μαθητές, εκπαιδευτικούς, πανεπιστημιακούς, οργανισμούς και φορείς και ιδιαίτερα αφορά τον μετακινούμενο μαθητικό πληθυσμό, τους νέους και τις νέες, που εξαιτίας αντικειμενικών ή υποκειμενικών δυσχερειών έχουν ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

 

ERASMUS .5"

Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που αφορά την κινητικότητα σπουδαστών και φοιτητών. Δίνει την δυνατότητα στους φοιτητές , μέσω υποτροφιών, να πραγματοποιούν μέρος των σπουδών τους σε πανεπιστήμιο άλλου κράτους - μέλους.

Κύριος στόχος του προγράμματος είναι να μετακινούνται όσο το δυνατόν περισσότεροι φοιτητές μεταξύ των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης πραγματοποιώντας μέρος των σπουδών τους σε διαφορετικά Πανεπιστήμια έτσι ώστε να εμπλουτίζεται η εμπειρία τους στο χώρο τη Ευρωπαϊκής Ένωσης.

 

LINGUA .6"

Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που αφορά την προώθηση της διδασκαλίας και της εκμάθησης των γλωσσών των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις λιγότερο διδασκόμενες και διαδεδομένες γλώσσες.

Στόχος του προγράμματος είναι η ποιοτική και ποσοτική βελτίωση των μεθόδων εκπαίδευσης και κατάρτισης στον τομέα των ξένων γλωσσών και η δημιουργία προϋποθέσεων ώστε όσο το δυνατόν περισσότεροι νέοι, εργαζόμενοι και ενήλικες να μαθαίνουν τις γλώσσες των κρατών - μελών της Ένωσης.

 

COMETT .7"

Πρόκειται για ένα πρόγραμμα συνεργασίας μεταξύ ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και επιχειρήσεων με αντικείμενο την κατάρτιση στον τομέα των τεχνολογιών.

Κύριος στόχος του προγράμματος είναι να βελτιωθεί η ποιότητα της κατάρτισης στον τομέα των τεχνολογιών μέσα από συμπράξεις πανεπιστημίων και άλλων ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με επιχειρήσεις, ώστε οι τεχνολογίες να γίνουν περισσότερο ανταγωνιστικές.

 

ARION .8"

Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που αφορά επισκέψεις μελέτης ειδικών εμπειρογνωμόνων στον τομέα της εκπαίδευσης.

Στόχος του προγράμματος είναι να ενημερωθούν, να ανταλλάξουν απόψεις και να αποκτήσουν νέες εμπειρίες οι ειδικοί μελετητές των εκπαιδευτικών ζητημάτων μέσα από επισκέψεις σε άλλα κράτη - μέλη.

 

IMPACT .9"

Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που αφορά την προώθηση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών πληροφόρησης στην Ευρώπη.

Στόχος του προγράμματος είναι να προωθηθούν οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες πληροφόρησης στην Ευρώπη και να χρησιμοποιηθούν προς εξυπηρέτηση των υπολοίπων προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης.

 

NARIC .10"

Πρόκειται για ένα κοινοτικό δίκτυο μεταξύ των Εθνικών Κέντρων Πληροφοριών για την Ακαδημαϊκή Αναγνώριση των Διπλωμάτων.

Στόχος του προγράμματος αυτού είναι να ενισχυθεί η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των αρμοδίων των κρατών - μελών πάνω σε θέματα αναγνώρισης και ισοτιμίας των πτυχίων και διπλωμάτων που χορηγούν τα ιδρύματα τριτοβάθμιας, αλλά και επαγγελματικής εκπαίδευσης των κρατών - μελών.

 

JEAN MONNET .11"

Πρόκειται για ένα πρόγραμμα προώθησης της διδασκαλίας θεμάτων σχετικών με την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση μέσα στα πανεπιστήμια.

Στόχος του προγράμματος είναι να εισαχθεί στα πανεπιστήμια των κρατών - μελών η μελέτη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης μέσα από τη διδασκαλία του ευρωπαϊκού δικαίου, της ευρωπαϊκής οικονομίας και πολιτικής και της ιστορίας της οικοδόμησης της ενωμένης Ευρώπης.

 

ΝΕΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ .12"

Το πρόγραμμα αυτό αφορά την κοινοτική πολιτική συνεργασίας στον τομέα της νεολαίας, συμπεριλαμβανομένων και των ανταλλαγών νέων από κράτη - μέλη της Ένωσης με τρίτες χώρες.

Στόχος του προγράμματος είναι να διαδοθεί η δυνατότητα σε νέους Ευρωπαίους ηλικίας 15 έως 25 ετών να πάρουν μέρος σε ανταλλαγές και σε κοινά προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης με σκοπό να αναπτυχθεί η ευρωπαϊκή συνείδηση και αλληλεγγύη.

 

TEMPUS .13"

Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που αφορά την διευρωπαϊκή κινητικότητα σπουδαστών και διδακτικού προσωπικού μεταξύ των κρατών - μελών της Ένωσης και των κρατών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.

Στόχος του προγράμματος είναι η συμμετοχή των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης των χωρών που προαναφέρθηκαν σε κοινοτικά προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης με σκοπό την ανάπτυξη και την αναδιάρθρωση των συστημάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης των χωρών αυτών και την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ πανεπιστημίων και επιχειρήσεων.

 

ΕΥΡΥΔΙΚΗ .14"

Πρόκειται για ένα ευρωπαϊκή δίκτυο πληροφοριών, που αφορούν την εκπαίδευση.

Στόχος του δικτύου είναι η ανταλλαγή πληροφοριών που αφορούν τα εκπαιδευτικά συστήματα και τις εκπαιδευτικές πολιτικές των κρατών μελών και η υποστήριξη της ευρωπαϊκής συνεργασίας στο εκπαιδευτικό επίπεδο.

Συνοπτική παρουσίαση
Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Κατάρτισης .15"

 

LEONARDO DA VINCI .16"

Το πρόγραμμα αυτό απευθύνεται τόσο στους σπουδαστές και γενικότερα στους νέους που λαμβάνουν αρχική κατάρτιση, όσο και στους εργαζόμενους που επιθυμούν να λαμβάνουν συνεχή κατάρτιση. Μία από τις κεντρικές του ιδέες είναι η “δια βίου εκπαίδευση”, πράγμα που σημαίνει ότι η αρχική και η συνεχής κατάρτιση δεν πρέπει να αποτελούν μεμονωμένες φάσεις στην ανάπτυξη του ατόμου, αλλά πρέπει να αντιμετωπίζονται ως μία διαρκής διαδικασία, που αποσκοπεί στην εξασφάλιση της προσωπικής ανάπτυξης του ατόμου και ταυτόχρονα στην επαγγελματική του ένταξη και εξέλιξη.

Κύριος στόχος του προγράμματος είναι να επιτρέψει στις επιχειρήσεις και στους εργαζόμενους να επιβληθούν και όχι να υποταχθούν στις γρήγορες τεχνολογικές εξελίξεις. Η κατάρτιση θα ωφελήσει τις επιχειρήσεις να αξιοποιούν καλύτερα τη νέα τεχνολογία και παράλληλα θα προσφέρει μία ευκαιρία σε όλους εκείνους που δεν κατόρθωσαν να αποκτήσουν μία θέση στην κοινωνία, να αναπτύξουν τις ικανότητές τους και να ολοκληρωθούν ως άτομα, μέσα από τα παραδοσιακά εκπαιδευτικά ιδρύματα.

 

FORCE .17"

Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που αφορά την ανάπτυξη της διαρκούς επαγγελματικής κατάρτισης και ενεργοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος LEONARDO

Στόχος του προγράμματος είναι να προωθήσει στην πράξει και να καταδείξει την χρησιμότητα της διαρκούς επαγγελματικής κατάρτισης των εργαζομένων στις επιχειρήσεις.

 

PETRA .18"

Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που αφορά την επαγγελματική κατάρτιση των νέων και την προετοιμασία τους για την επαγγελματική ζωή.

Κύριος στόχος του προγράμματος είναι να εξασφαλίσει στους νέους, μετά την ολοκλήρωση της σχολικής τους φοίτησης, ένα ή και περισσότερα έτη επαγγελματικής κατάρτισης που θα οδηγεί σε αναγνωρισμένο τίτλο επαγγελματικών προσόντων από τα κράτη μέλη, με σκοπό να διευκολύνει την ευκολότερη ένταξή τους στην αγορά της εργασίας.

H Ευρωπαϊκή διάσταση στην Εκπαίδευση .19"

Ζούμε σε μία εποχή όπου η τεχνολογική ανάπτυξη της κοινωνίας, μας αναγκάζει να μεταβάλλουμε συνεχώς της προσέγγισή μας στον τομέα της εκπαίδευσης.

Η ανάγκη αυτή εκφράζεται με την απαίτηση τα εκπαιδευτικά συστήματα που ισχύουν στην κάθε χώρα-μέλος της Ε.Ε. να προσαρμοστεί στις νέες προδιαγραφές που καθορίζει η Ε.Ε.

Γίνεται λοιπόν λόγος για την διαμόρφωση μίας κοινής ευρωπαϊκής συνείδησης καταγωγής μεταξύ των πολιτών της Ε.Ε. Η συνείδηση αυτή θα συμβάλει στην ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων, κεφαλαίων και αγαθών, παρά τις διαφορετικές περιφερειακές ταυτότητες. Είναι φανερό ότι η Ε.Ε. θεωρεί ότι η έλλειψη της συνείδησης αυτής έχει συντελέσει στη μη ικανοποιητική εφαρμογή της ιδέας της “ελεύθερης διακίνησης”.

Εκείνο που πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους τους ανθρώπους που ασχολούνται με τον ευαίσθητο τομέα της εκπαίδευσης είναι ότι η ευρωπαϊκή διάσταση στην εκπαίδευση δεν μπορεί να συνδέεται πρωτίστως με τις ανάγκες της αγοράς αλλά με την εξέλιξη του ίδιου του πολιτισμού.

Ένας άλλος χαρακτηρισμός που συχνά αποδίδεται στην ευρωπαϊκή κοινωνία του μέλλοντος, είναι αυτός της “κοινωνίας της μάθησης”. Οι όροι μόρφωση, εκπαίδευση, εκμάθηση, επαγγελματική κατάρτιση, που είναι συμπληρωματικές λειτουργίες κάθε σύγχρονης κοινωνίας και παρέχεται από διαφορετικού τύπου ιδρύματα, συχνά συγχέονται με όρους που αφορούν τον τρόπο με τον οποίο αυτές εκτελούνται, όπως εξ αποστάσεως εκπαίδευση, δια βίου εκπαίδευση, εκπαίδευση με πολυμέσα κ.α. ενώ φαίνεται να απουσιάζει έντεχνα η ιδέα της παιδείας και να εξισώνονται δια της ισοπέδωσης τα ιδρύματα που παρέχουν μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Η συνεχής επίκληση της ανάγκης για συνεχή επαγγελματική κατάρτιση, μέσα σε ένα κόσμο όπου οι απαιτήσεις της παραγωγής συνεχώς μεταβάλλονται με την εφαρμογή των νέων γνώσεων, ακούγεται μάλλον ύποπτη, αν αναλογιστεί κανείς ότι μόνο ένα μικρό ποσοστό της τάξης του 12% των ετησίως παραγόμενων γνώσεως βρίσκει εφαρμογή στην παραγωγή.

Υποσημειώσεις

1“Η νέα Ευρωπαική Επιτροπή και τα οράματά της”, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 16-2-1995
2“Νεότητα & Εκπαίδευση”, Οδηγός Κοινοτικών Προγραμμάτων, Αθήνα 1996
3“Ενδεκα Κοινοτικά Προγράμματα για Νέους”, εφημ. “Το Εξυπνο Χρήμα”, 7-12-1996
4"Για περισσότερες πληροφορίες : ΙΚΥ, Τμήμα Ευρωπαικών Προγραμμάτων, Λυσικράτους 14, 10558 Αθήνα, τηλ. 3254385-9, fax: 3221863
5"Για περισσότερες πληροφορίες: ΙΚΥ, Τμήμα Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Λυσικράτους 14, 10558 Αθήνα, τηλ. 3254385-9, fax: 3221863
6"Για περισσότερες πληροφορίες: ΙΚΥ, Τμήμα Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Λυσικράτους 14, 10558 Αθήνα, τηλ. 3254385-9, fax: 3221863
7"Περισσότερες πληροφορίες : Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας, Μεσογείων 14, 11510, Αθήνα Τηλ. 7752222
8"Περισσότερες πληροφορίες: ΥΠΕΠΘ, Δνση ΕΟΚ, Μητροπόλεως 15, 10557, Αθήνα, Τηλ. 3230461, 3254221
9"Περισσότερες πληροφορίες: ΕΚΤ, Βασ. Κων/νου 48, 11635, Αθήνα, Τηλ. 7242172 Fax. 7246824
10"Περισσότερες πληροφορίες: ΙΤΕ, Λεωφόρος Συγγρού 56, 11742, Αθήνα, Τηλ. 9221000, Fax. 9227716
11"Περισσότερες πληροφορίες: ΥΠΕΠΘ, Μητροπόλεως 15, 10557, Αθήνα, Τηλ. 3230461
12"Περισσότερες πληροφορίες: Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Αχαρνών 417, 11143, Αθήνα, Τηλ. 2532312, Fax. 2531420
13"Περισσότερες πληροφορίες: Avenue des Arts 19H, B-1040 Brussels, Τηλ. (322)2120411-12, Fax. (322)2120400
14"Περισσότερες πληροφορίες: ΥΠΕΠΘ, Δ/νση ΕΟΚ. Τμήμα Γ, Μητροπόλεως 15, 10185, Αθήνα, Τηλ. 3230461, Fax. 3248264
15"“Νεότητα & Εκπαίδευση”, Οδηγός Κοινοτικών Προγραμμάτων, Αθήνα 1996
16"Περισσότερες πληροφορίες: Εθνικό Ινστιτούτο Εργασίας, Κωστή Παλαμά 6-8 & Γαλατσίου, 11141 Αθήνα, τηλ. 2285133, 2111906-7, Fax. 2285122
17"Περισσότερες πληροφορίες: Υπουργείο Εργασίας, Ειδική Γραμματεία Απασχόλησης, Πειραιώς 40, 10437, Αθήνα, Τηλ. 5295001
18"Περισσότερες πληροφορίες: Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Τμήμα Διεθνών Σχέσεων, Αχαρνών 417, 111 43 Αθήνα, Τηλ. 2532312, 2532334
19"“Η ευρωπαϊκή διάσταση στην Ανώνατη Εκπαίδευση”, Νίκος Μαρκάτος, Βήμα της Κυριακής